Dieta bezglutenowa przy Hashimoto: Co warto jeść?

Choroba Hashimoto, czyli przewlekłe limfocytowe zapalenie tarczycy, to schorzenie autoimmunologiczne, w którym organizm atakuje własną tarczycę, prowadząc do jej stopniowego uszkodzenia. Wiele osób z Hashimoto zastanawia się, czy dieta może wspierać leczenie i poprawić samopoczucie. Jednym z coraz częściej rekomendowanych sposobów żywienia jest dieta bezglutenowa. Jakie produkty warto włączyć do codziennego menu, a czego unikać?

Dlaczego dieta bezglutenowa może pomóc w Hashimoto?

Choć eliminacja glutenu nie jest konieczna dla wszystkich osób z Hashimoto, wiele badań i doświadczeń pacjentów wskazuje, że może ona przynieść korzyści. Istnieje kilka powodów, dla których warto rozważyć rezygnację z glutenu:

• Częste współwystępowanie celiakii i Hashimoto – obie choroby mają podłoże autoimmunologiczne i mogą występować razem. U osób z celiakią eliminacja glutenu jest niezbędna, aby uniknąć dalszego uszkodzenia jelit i pogorszenia funkcjonowania organizmu.
• Wpływ glutenu na stan zapalny – gluten może przyczyniać się do wzrostu poziomu stanów zapalnych w organizmie, co może nasilać objawy Hashimoto.
• Zaburzenia pracy jelit – gluten może negatywnie wpływać na barierę jelitową, prowadząc do tzw. „nieszczelności jelit”, która może nasilać reakcje autoimmunologiczne.
• Możliwa poprawa samopoczucia – wiele osób po wyeliminowaniu glutenu zgłasza poprawę funkcji tarczycy, zmniejszenie zmęczenia, poprawę trawienia oraz lepszy nastrój.

Co warto jeść na diecie bezglutenowej przy Hashimoto?

Dieta bezglutenowa przy Hashimoto powinna być bogata w składniki wspierające zdrowie tarczycy, regulujące układ odpornościowy i pomagające w redukcji stanów zapalnych.

1. Pełnowartościowe źródła białka

Białko jest kluczowe dla produkcji hormonów tarczycy i regeneracji tkanek. Warto wybierać:

• chude mięso (kurczak, indyk, cielęcina)
• ryby morskie (łosoś, makrela, sardynki) – bogate w kwasy omega-3
• jaja (najlepiej od kur z wolnego wybiegu)
• rośliny strączkowe (soczewica, ciecierzyca, fasola) – pod warunkiem dobrej tolerancji
• orzechy i pestki (migdały, pestki dyni, siemię lniane)

2. Zdrowe tłuszcze

Tłuszcze są niezbędne do syntezy hormonów i wspierają układ odpornościowy. Najlepsze źródła to:

• oliwa z oliwek
• olej kokosowy (może wspierać metabolizm)
• awokado
• tłuste ryby
• olej lniany

3. Warzywa i owoce bogate w antyoksydanty

Antyoksydanty pomagają neutralizować stres oksydacyjny, który może nasilać choroby autoimmunologiczne. Warto sięgać po:

• warzywa kapustne (brokuły, jarmuż, brukselka) – ale w umiarkowanych ilościach, ponieważ mogą hamować wchłanianie jodu
• marchew, papryka, dynia – bogate w beta-karoten
• owoce jagodowe (jagody, maliny, truskawki) – źródło polifenoli
• cebula i czosnek – mają działanie przeciwzapalne

4. Produkty bogate w selen i cynk

Selen i cynk to kluczowe minerały wspierające pracę tarczycy:

• orzechy brazylijskie (świetne źródło selenu)
• owoce morza i ryby
• pestki dyni i słonecznika (bogate w cynk)
• mięso wołowe i drób

5. Produkty bogate w jod

Jod jest niezbędny do syntezy hormonów tarczycy, ale jego nadmiar może być szkodliwy, dlatego warto spożywać go z umiarem:

• wodorosty (nori, kelp, wakame)
• dorsz
• jajka

Czego unikać na diecie bezglutenowej przy Hashimoto?

Choć dieta bezglutenowa eliminuje przede wszystkim produkty zawierające gluten, warto zwrócić uwagę na inne potencjalnie szkodliwe składniki.

1. Produkty zawierające gluten

Osoby z Hashimoto powinny unikać:

• pszenicy, żyta, jęczmienia i produktów z nich wytwarzanych
• pieczywa, makaronów i ciast zawierających gluten
• piwa i innych napojów na bazie zbóż glutenowych

2. Przetworzone produkty bezglutenowe

Wiele gotowych produktów oznaczonych jako „bezglutenowe” zawiera duże ilości cukru, tłuszczów trans i sztucznych dodatków, które mogą negatywnie wpływać na zdrowie.

3. Nabiał

Niektóre osoby z Hashimoto źle tolerują nabiał, ponieważ może on powodować stany zapalne i problemy trawienne. Jeśli po spożyciu mleka, sera czy jogurtu pojawiają się dolegliwości, warto rozważyć eliminację tych produktów.

4. Soja i produkty sojowe

Soja zawiera goitrogeny – związki, które mogą hamować wchłanianie jodu i zakłócać pracę tarczycy. Najbardziej problematyczna jest soja w dużych ilościach i w postaci przetworzonej (np. mleko sojowe, tofu).

5. Cukry proste i słodycze

Spożycie dużych ilości cukru może prowadzić do insulinooporności, która często towarzyszy Hashimoto. Warto ograniczyć:

• słodycze
• napoje gazowane
• biały chleb i wypieki

Jak przejść na dietę bezglutenową?

Przechodzenie na dietę bezglutenową może wydawać się trudne, ale kilka prostych zasad pomoże w łatwiejszej adaptacji:

• Czytaj etykiety – gluten znajduje się w wielu produktach, nawet tych, które na pierwszy rzut oka wydają się bezpieczne (np. wędliny, sosy, gotowe dania).
• Gotuj w domu – przygotowywanie własnych posiłków daje kontrolę nad składem diety.
• Szukaj zamienników – mąka gryczana, kokosowa, migdałowa czy kasza jaglana to świetne alternatywy dla produktów z glutenem.
• Bądź cierpliwy – poprawa samopoczucia po eliminacji glutenu może zająć kilka tygodni lub miesięcy.

Podsumowanie

Dieta bezglutenowa może wspierać osoby z Hashimoto, zwłaszcza jeśli mają one problemy z trawieniem glutenu lub współistniejącą celiakią. Kluczowe jest spożywanie produktów bogatych w białko, zdrowe tłuszcze, warzywa, owoce oraz minerały wspomagające pracę tarczycy, takie jak selen, cynk i jod. Warto unikać przetworzonej żywności, nabiału (jeśli powoduje nietolerancję), soi oraz nadmiaru cukru. Przejście na dietę bezglutenową wymaga planowania i konsekwencji, ale może przynieść realne korzyści w postaci lepszego samopoczucia i wsparcia funkcjonowania tarczycy.